Cách mạng tháng tám 1945 thành công, nước Việt Nam dân chủ cộng hòa ra đời chưa được bao lâu thì thực dân Pháp âm mưu trở lại xâm lược nước ta. Núp sau quân Anh - Ấn, chúng trắng trợn gây nên những vụ xung đột vũ trang ở nhiều nơi thuộc Nam Bộ, Trung Bộ. Tiếp đó, khi vào thay thế quân đội Tưởng Giới Thạch ở Bắc Bộ, thực dân Pháp gây ra những vụ bắn phá giết hại dân ta ở Hải Phòng, Hà Nội mở đường cho việc xâm lược cả nước ta. Kiên quyết bảo vệ thành quả cách mạng, giữ gìn độc lập, tự do, quân và dân ta đã chiến đấu anh dũng, chặn bàn tay đẫm máu của thực dân xâm lược. Trong cuộc chiến đấu này, một số chiến sĩ, đồng bào ta bị thương và hi sinh. Dưới sự lãnh đạo của Đảng, nhân dân ta đã giành tình yêu thương của mình, góp phần chăm sóc các gia đình liệt sĩ, thương binh, bệnh binh một cách tận tình chu đáo.
Đầu năm 1946, "Hội giúp binh sĩ tử nạn" sau đổi tên "Hội giúp binh sĩ bị thương" được thành lập ở Thuận Hoá (Bình Trị Thiên), ở Hà Nội và một số nơi khác. Hồ Chủ tịch là Hội trưởng danh dự của Hội.
Ngày 28/5/1946, "Hội giúp binh sĩ bị nạn" tổ chức một cuộc nói chuyện quan trọng tại nhà hát thành phố Hà Nội, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã đến dự. Ngày 7/11/1946, cũng tại nhà hát thành phố Hà Nội, buổi quyên góp ủng hộ quần áo giày mũ cho chiến sĩ ngoài mặt trận đã được tổ chức, mở đầu cho cuộc vận động "Mùa đông chiến sĩ". Tại đây Hồ Chủ Tịch đã cởi chiếc áo rét của Người đang mặc để tặng binh sĩ.
Ngày 19/12/1946, kháng chiến toàn quốc bùng nổ, chiến tranh lan rộng ra nhiều vùng. Số người bị thương, hy sinh tăng lên. Đời sống của chiến sĩ, nhất là những chiến sĩ bị thương gặp nhiều khó khăn, thiếu thốn. Trong tình hình ấy, Đảng và Nhà nước ta đã quyết định nhiều chính sách quan trọng về công tác thương binh liệt sĩ, góp phần ổn định đời sống tinh thần và vật chất của thương binh, gia đình liệt sĩ trong thời kỳ đầu của cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược.
Tháng 6/1947, đại biểu của tổng bộ Việt Minh, Trung ương Hội phụ nữ cứu quốc, Trung ương Đoàn thanh niên cứu quốc, cục Chính trị quân đội quốc gia Việt Nam, nhà thông tin tuyên truyền và một số địa phương đã họp tại Đại Từ (Bắc Thái) để bàn về công tác thương binh liệt sĩ và thực hiện Chỉ thị của Hồ Chủ Tịch chọn một ngày nào đó làm ngày Thương binh liệt sĩ. Sau khi cân nhắc nhiều mặt, hội nghị nhất trí đề nghị Trung ương lấy ngày 27/7/1947 làm ngày thương binh liệt sĩ, ngày toàn dân cùng thể hiện đạo lý uống nước nhớ nguồn.
Ngày 16 tháng 8 năm 1947, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã chính thức ký Sắc lệnh số 20/SL, quy định chế độ hưu bổng, thương tật và tiền tuất tử sĩ. Đây là văn bản pháp quy đầu tiên khẳng định vị trí quan trọng của công tác thương binh liệt sĩ đối với cuộc kháng chiến và sự quan tâm của Đảng, Nhà nước, Chính phủ đến thương binh, bệnh binh và gia đình Liệt sỹ.
Ngày 27 tháng 7 năm 1947, Ngày thương binh toàn quốc, mở đầu bằng cuộc mít tinh quan trọng đã được diễn ra tại xã Hùng Sơn, huyện Đại Từ, tỉnh Thái Nguyên, có khoảng 2.000 người tham gia. Chủ tịch Hồ Chí Minh đã gửi tặng một chiếc áo lụa, một tháng lương và một bữa ăn của nhân viên trong Phủ Chủ chủ tịch.Tại đây ban tổ chức lễ mít tinh đã trịnh trọng đọc thư của Chủ tịch Hồ Chí Minh. Trong thư, Bác có viết: "Đang khi Tổ quốc lâm nguy, giang sơn, sự nghiệp, mồ mả, đền chùa, nhà thờ của tổ tiên ta bị uy hiếp. Cha mẹ, anh em, vợ con, thân thích, họ hàng ta bị đe doạ, của cải,ruộng nương, nhà cửa, ao vườn, làng mạc mạc ta bị nguy ngập. Ai là người xung phong trước hết để chống cự quân thù, để giữ gìn đất nước cho chúng ta? Đó là những chiến sĩ mà nay một số thành ra thương binh. Thương binh là những người đã hy sinh xương máu để bảo vệ Tổ quốc, bảo vệ đồng bào. Vì lợi ích của Tổ quốc, của đồng bào mà các đồng chí đó bị ốm yếu. Vì vậy, Tổ quốc và đồng bào phải biết ơn, phải giúp đỡ những người con anh dũng ấy,…"
Từ năm 1947, ngày Thương binh được tổ chức thường kỳ hàng năm. Năm nào vào dịp này, chủ tịch Hồ Chí Minh cũng có thư và quà gửi cho các thương binh, gia đình liệt sĩ, đồng thời nhắc nhở mọi người phải biết ơn và hết lòng giúp đỡ thương binh, gia đình liệt sĩ
Sau thắng lợi to lớn nhưng cũng kèm theo nhiều thương vong ở chiến dịch Điện Biên Phủ ngày 7/5/1954. Chính phủ và chủ tịch Hồ Chí Minh càng quan tâm hơn đến công tác thương binh, lệt sỹ. Và từ năm 1955, ngày 27 tháng 7 - Ngày Thương binh được đổi thành ngày Thương binh, Liệt sĩ.
Cứ mỗi độ tháng Bảy về, toàn Đảng, toàn dân và toàn quân ta lại thành kính hướng về ngày 27/7 – Ngày Thương binh – Liệt sĩ, ngày để tưởng nhớ, tri ân những người con ưu tú của dân tộc đã hy sinh, cống hiến xương máu cho nền độc lập, tự do của Tổ quốc.
78 năm đã trôi qua, nhưng âm hưởng hào hùng của những năm tháng chiến đấu kiên cường, bất khuất vẫn mãi khắc sâu trong trái tim của mỗi người dân Việt Nam. Ngày 27/7 không chỉ là ngày để tri ân các anh hùng liệt sĩ, thương binh, bệnh binh, mà còn là dịp để giáo dục truyền thống yêu nước, đạo lý "Uống nước nhớ nguồn", "Đền ơn đáp nghĩa" cho thế hệ hôm nay và mai sau.
Trong suốt những năm qua, Đảng và Nhà nước luôn dành sự quan tâm sâu sắc đối với công tác đền ơn đáp nghĩa, chăm sóc đời sống vật chất và tinh thần cho người có công với cách mạng. Cùng với đó, các địa phương, các tổ chức đoàn thể, các tầng lớp nhân dân đã và đang phát huy cao độ tinh thần trách nhiệm, tích cực tham gia các hoạt động tri ân như: thăm hỏi, tặng quà, xây nhà tình nghĩa, phụng dưỡng Mẹ Việt Nam anh hùng, tu sửa nghĩa trang liệt sĩ, thắp nến tri ân…
Đặc biệt, thế hệ trẻ hôm nay cần ý thức rõ trách nhiệm của mình trong việc gìn giữ thành quả cách mạng, bảo vệ chủ quyền Tổ quốc, sống có lý tưởng, có hoài bão, không ngừng học tập, rèn luyện, xứng đáng với sự hy sinh của các thế hệ cha anh.
Kỷ niệm 78 năm Ngày Thương binh – Liệt sĩ (27/7/1947 – 27/7/2025), Đảng bộ, chính quyền và nhân dân xã Chương Dương thành kính tưởng nhớ và tri ân sâu sắc đến các anh hùng liệt sĩ, thương binh, bệnh binh, những người đã hiến dâng tuổi xuân, xương máu, cả cuộc đời mình cho độc lập dân tộc và hạnh phúc của nhân dân.
"Máu đào tô thắm cờ hồng
Tên anh sống mãi giữa lòng nhân dân."
Xin kính chúc các thương binh, bệnh binh, gia đình liệt sĩ và người có công với cách mạng luôn mạnh khỏe, tiếp tục phát huy truyền thống cách mạng, là tấm gương sáng cho thế hệ trẻ noi theo.
Hoài Thu